Arka plan bilgisi

Birleşmiş Milletler’in Sürdürülebilir Kalkınma Hedefleri, uygun fiyatlı ve temiz enerji (Hedef 7), dayanıklı ve yenilikçi endüstriyel altyapı (Hedef 9) ve iklim değişikliğini önleme (Hedef 13) gerektirir. Yenilenebilir enerji (YE) sektörü bu üç hedefi ele almaktadır. Birleşmiş Milletler Sanayi Kalkınma Örgütü’nün “Sanayi 4.0 ile Temiz Enerjiyi Hızlandırmak” raporuna göre, akıllı şebeke teknolojisinin yenilenebilir enerjiye entegre edilmesi sektöre, iş gücüne ve topluma daha fazla fırsat sunmaktadır.

Elektrik şebekesi, iletim hatları, alt istasyonlar ve transformatörler içeren elektrik güç sistemi ağıdır ve elektrik enerjisini üretim tesislerinden tüketiciye iletmekle görevlidir. Akıllı şebeke ise bilgisayarla entegre edilmiş, iki yönlü bir iletişim ağıyla entegre edilmiş bir elektrik şebekesidir. Akıllı şebeke, enerji sektörünün geleceği olarak görüldüğünde, daha verimli elektrik iletimi, hızlı onarım, azaltılmış işletme ve yönetim maliyetleri, düşük elektrik tarifeleriyle azaltılmış pik talep, büyük ölçekli yenilenebilir enerji sistemlerinin entegrasyonu, müşteri sahibi YE sistemlerinin entegrasyonu ve artan güvenlik sağlar.

Aşağıdaki haber raporuna göre dünyada akıllı şebeke pazarı hızla genişlemektedir:

Akıllı şebeke, Türk enerji sektöründe kendine yer bulmaktadır. Türkiye’de araştırma ve geliştirme ve pilot uygulama projeleri devam ederken, iş gücünün yenilenebilir enerji sektöründe akıllı şebekeyle çalışmaya hazır olması gerekmektedir. Ancak günümüzde birçok üniversitedeki geleneksel yüksek öğrenim, akıllı şebeke konusundaki enerji sektöründeki hızlı teknoloji gelişimine yetişememektedir. Bu nedenle, işin dürüst geleceği bağlamında gençlerin beceri ve yetkinliklerini geliştirmek için iş gücünde uygun gelişmeye ihtiyaç vardır.

Proje, 1057 MW toplam kurulu güce sahip hidroelektrik, güneş, biyogaz, rüzgar enerji santralleri de dahil olmak üzere 22 yenilenebilir enerji üretim tesisine sahip olan Osmaniye’de uygulanacaktır. Başvuru sahibi olan Osmaniye Korkut Ata Üniversitesi (OKÜ), Türkiye’nin Çukurova Bölgesi’ndeki önemli üniversitelerden biridir. Üniversitenin mühendislik fakültesi hem elektrik mühendisliği hem de enerji sistemleri mühendisliği bölümlerine sahiptir ve yenilenebilir enerji konusunda uzmandır. Üniversite ayrıca özel firmalara enerji verimliliği sertifikaları sağlayan Bakanlık tarafından yetkilendirilmiş Enerji Eğitimi ve Etüt Merkezi’ne sahiptir. Ayrıca, OKÜ daha önceki ve devam eden projelerden önemli yerel ve AB proje deneyimine sahiptir.

Ortak başvuru sahibi olan Osmaniye Ticaret ve Sanayi Odası (OTSO), Osmaniye ilindeki tüm sanayi ve ticari işletmelerin merkezidir. Ayrıca Osmaniye ilinde enerji işi ve akademi arasında bir köprü görevi görür. OTSO’nun 2739 aktif üyesi vardır ve Osmaniye Organize Sanayi Bölgesi’ndeki iç ve dışında faaliyet gösteren sanayiciler ve iş insanlarının şirketlerini içerir. Projenin kritik bir ortağı olan Toroslar Elektrik Dağıtım Anonim Şirketi (TOEDAŞ), elektriğin Adana, Gaziantep, Hatay, Kilis ve Mersin, Osmaniye’ye dağıtımından mludur. TOEDAŞ, elektrik şebekesinin işletmecisidir ve Osmaniye’de akıllı şebeke sistemi inşa etmektedir. Ayrıca, akıllı şebeke teknolojisi ile ilgili bir Horizon 2020 projesinin ortağıdır ve bölgede akıllı şebekeye geçiş için çabalarını sürdürmektedir. Ayrıca, TOEDAŞ, Osmaniye ve çevre illerdeki yenilenebilir enerji santralleriyle yakın ilişkilere sahiptir.

Proje ortağı: Osmaniye Ticaret ve Sanayi Odası;

Proje Paydaşı: Toroslar Elektrik Dağıtım Anonim Şirketi;

Proje Amaçları ve İlgili Sonuçlar:

Projenin bir genel ve bir özel amacı bulunmaktadır:

Genel Amaç: Projedeki genel amacımız, işin dürüst geleceği bağlamında akıllı şebekelerdeki yenilenebilir enerji sektöründe genç mezunların işe alınabilirliğini ve istihdamını artırmaktır.

Özel Amaç: Projenin özel amacı, işsiz olan bireylerin akıllı şebeke teknolojisindeki becerilerini yenilenebilir enerji sektöründe geliştirmektir.

Bu eylem, akıllı şebekelerdeki yenilenebilir enerji sektöründe, beceri uyumsuzluğu yaşayan işsiz gençlerin işe alınabilirliğini ve istihdamını artırmayı hedeflemektedir. Ayrıca, hedef kitleye akıllı şebeke alanındaki becerileri geliştirme fırsatları sağlayacak ve proje sonrasında en az 25 kişiye iş bulmayı hedefleyecektir. Proje aynı zamanda Osmaniye ve Türkiye’de yenilenebilir enerji sektörünün teknik kapasitesini artırarak sektörün gelişimine katkıda bulunacaktır.

Projede, işsiz gençlerin akıllı şebeke teknolojisindeki becerilerini geliştirerek yenilenebilir enerji sektöründe işe alınabilirlik ve istihdam olanaklarını artırmayı hedefleyen bir çıktı ve beş sonuç bulunmaktadır. Bu sonuçlar ve çıktılar, uzun vadeli etkisi olan, işsiz gençlerin akıllı şebekelerdeki yenilenebilir enerji sektöründe işe alınabilirlik ve istihdamının artmasına katkı sağlayacaktır. Bu sonuçlar ve çıktılar aşağıdaki Tablo 1’de sunulmaktadır.

Tablo 1: Projenin Sonuçları ve Çıktıları
Sonuçlar	Çıktılar
Sonuç 1: Yenilenebilir enerji sektöründe işsiz gençlerin akıllı şebeke alanındaki becerilerinin artması	1.1. Bir anket raporu 1.2. Bir atölye raporu 1.3. Yenilenebilir enerji için akıllı şebeke teknolojisi kitapçığı 1.4. 100 genç kişinin eğitilmesi
Sonuç 2: Açık erişimli bir eğitim platformu	1. 2.1. Açık erişimli çevrimiçi eğitim modülü

1.1.1.1. Hedef Gruplar, Nihai Yararlanıcılar, Paydaşlar

a. Hedef Grupların ve Nihai Yararlanıcıların Tanımı

Ana hedef grubumuz, elektrik teknolojisi alanında ilgili geçmişe sahip, elektrik üretimi, iletimi ve kontrol sistemleri gibi konularda bilgi sahibi 21 ila 29 yaş arasındaki işsiz gençlerdir. Bunlar, mühendislik ve teknoloji fakülteleri ile yükseköğretim meslek okullarının mezunlarıdır. İşsiz gençler, yeni mezun olmuş ve enerji sektöründe istihdam arayan kişilerdir.

Seçim Kriterleri: Hedef grupların tüm katılımcıları 21 ila 29 yaş arasındaki gençler olacaktır. Katılımcıların yarısı kadın olacaktır. Ekonomik olarak dezavantajlı gençler için %30, engelli gençler için ise %15 kontenjan ayrılacaktır. Başvuru sahiplerinin elektrik teknolojisi alanında akademik bir geçmişe sahip olması da seçim kriteri olacaktır.

Nihai yararlanıcılar, bölgede ve Türkiye’de yenilenebilir enerji sektöründe akıllı şebeke konusunda bilgi edinmesi gereken işsiz gençlerdir. Nihai yararlanıcılar aynı zamanda üniversiteler (örn. OKÜ), kamu otoriteleri, yenilenebilir enerji üreticileri, iletim ve dağıtım şirketleri (örn. TOEDAS), odalar (örn. OTSO) ve ilgili sivil toplum kuruluşlarını içermektedir.

(b) Beklenen İyileştirmeler:

İşsiz gençler, yenilenebilir enerji sektöründeki akıllı şebeke teknolojisinde teknik kapasitelerini öğrenerek ve önemli ölçüde artırarak, işe alınabilirliklerini artıracaktır. Yenilenebilir enerji sektöründe istihdam bulacaklardır. Proje konsorsiyumu, projeyi takip eden süreçte en az 25 hedef kitle için iş bulacaktır.

Nihai yararlanıcılar olarak işsiz gençler, yenilenebilir enerji sektöründe akıllı şebeke konusunda açık erişimli eğitim modülü ve ek belgeler aracılığıyla bilgi edineceklerdir. Üniversiteler (örneğin OKU), müfredatlarını gözden geçirecek ve sürekli eğitim merkezleri aracılığıyla akıllı şebeke üzerine eğitim kursları sunabilecektir. Odalar (örneğin OTSO), yenilenebilir enerji santralleri, iletim ve dağıtım şirketleri (TOEDAS), Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı, Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu ve temiz enerji ve onun gelişimi ile ilgili çalışmalar yapan STK’lar, akıllı şebeke teknolojisi için beceri geliştirme modeli hakkında bilgi edineceklerdir. Aynı zamanda atölye ve konferanslar aracılığıyla politika önerileri öğrenilecektir.

(c) Hedef Grupların ve Ortak Başvuru Sahibinin Teknik ve Yönetimsel Kapasitesi:

Hedef grup, akıllı şebeke teknolojisi konusunda yeterli teknik kapasiteye sahip değildir ve bu nedenle yenilenebilir enerji sektöründe iş bulmak için yeterli niteliklere sahip değildir. Gerekli beceri eksikliklerini gidermeleri gerekmektedir. Ayrıca, bireyler dağınık ve herhangi bir ağ olmadan yönetim kapasitesine sahip değildirler.

Eylemde bir ortak başvuru sahibi olan Osmaniye Ticaret ve Sanayi Odası (OTSO), Osmaniye Korkut Ata Üniversitesi (OKU) ile işbirliği yaparak gerekli ortamı sağlama konusunda yüksek teknik ve yönetimsel kapasiteye sahiptir. OTSO, Osmaniye’deki tüm kritik kamu, özel ve kar amacı gütmeyen aktörlerle güçlü bir ağa sahiptir. Yenilenebilir enerji santralleri de OTSO’nun üyeleridir.

Ayrıca, eylemin bir de ortak kuruluşu olan Toroslar Elektrik Dağıtım Anonim Şirketi (TOEDAS), yüksek teknik ve yönetimsel kapasiteye sahiptir. Şirket, Osmaniye çevresindeki çeşitli şehirlere elektrik dağıtımı yapan ve akıllı şebeke bileşenlerini zaten kullanmaya başlayan bir şirkettir. Aynı zamanda, konuyla ilgili bir AB projesini uygulayan TOEDAS, Osmaniye ve çevre illerdeki yenilenebilir enerji santralleri ile çalışmaktadır.

(d) Paydaşlar:

Ana paydaş grubu, elektrik/enerji sistemleri alanında bir geçmişe sahip olan, mühendislik ve teknoloji fakülteleri ile meslek yüksekokullarından mezun işsiz gençlerdir. Diğer paydaşlar arasında üniversiteler (örn. OKU), yenilenebilir enerji santralleri, elektrik dağıtıcıları (örn. TOEDAS), kamu otoriteleri, odalar (örn. OTSO) ve ilgili sivil toplum kuruluşları yer almaktadır. Proje başvuru sahipleri, geleceğin enerji sektörü için önemli olan bir konuda işsiz gençlerin becerilerini geliştirmeye yönelik destek sağlama konusunda yüksek düzeyde taahhüt gösteren iç ve dış paydaşlarla danışmışlardır.